Kendi kanınızdan elde edilen trombositten zengin plazmaların, birçok ortopedik hastalığın tedavisinde kullanıldığını biliyor musunuz? PRP olarak adlandırılan bu yöntem sayesinde kısa sürede iyileşme sağlanmasının yanı sıra, hastalara daha az girişimsel işlem yapılıyor.
Sıklıkla dermatolojik uygulamalarla gündeme gelen PRP (Trombositten Zengin Plazma) tedavisi, günümüzde ortopedik hastalıkların tedavisinde de kullanılıyor. Kas ve tendom yaralanmalarının yanı sıra birçok sorunun giderilmesinde tercih edilen bu yöntem, başta profesyonel sporcular olmak üzere tüm hastaların kısa sürede iyileşmesine yardımcı oluyor. Acıbadem Ataşehir Cerrahi Tıp Merkezi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Mustafa Karahan, PRP tedavisi hakkında sorularımızı yanıtladı.
PRP tedavisi kimlere uygulanabiliyor?
Bu tedavinin uygulandığı hastalar, genç ve orta yaş olmak üzere iki ana grupta toplanıyor. Ancak PRP ile ilgili çalışmaların yüzde 90’ı genç aktif hastaları yani profesyonel sporcuları kapsıyor. Bu da ağırlıklı hasta grubunun 20’li ve 30’lu yaşlarda olduğunu gösteriyor.
Ortopedi alanında hangi hastalıkların tedavisinde kullanılıyor?
PRP uygulaması; gençlerde kas ve tendon yaralanmaları ile yardımcı yöntem olarak akut kondral rahatsızlıkların tedavisinde uygulanabiliyor. Orta yaş grubunda ise tendinit-epikondilit (lateral-medial), kronik tenosinovit ve erken dönem kıkırdak (artroz) hastalıklarının tedavisinde kullanılabiliyor.
Tedavi nasıl uygulanıyor?
Bu yöntem; hastanın kendisinden alınan venöz kanın steril şartlarda standart bir prosedürden geçirilmesi sonrası, son ürün olarak elde edilen trombositten zengin plazma içeriğinin, yine steril şartlar gözetilerek tekrar hastaya verilmesini kapsayan minimal girişimsel bir yöntem olarak tanımlanıyor. Bu yöntemde, büyüme ve iyileştirme hormonlarından zengin plazma içeriği ile tedavi hedefleniyor.
Tedavi ne kadar sürüyor?
Süresi, hastanın tanısına bağlı olarak değişiyor. Genel olarak ayda bir defa uygulanması önerilen tedavinin ortalama 3 ay sürmesi gerekiyor. Gerekli hallerde, hekim tarafından da uygun görülürse uygulama sayısı çoğaltılabiliyor. Akut dönem kas-tendon yaralanmalarında, erken dönem küçük yırtıklarda tek enjeksiyon yeterliyken; orta ve büyük yırtıklarda birer haftalık aralıklarla 2-3 enjeksiyon uygulanıyor. Erken dönem gonartroz (diz kireçlenmesi) için iki-üç haftalık aralıklarla toplam 3 enjeksiyon; kronik lateral/medial epikondilit tedavisinde de tek enjeksiyon yapılıyor.
Herhangi bir komplikasyon görülüyor mu?
PRP tedavisi sonrası en sık enjeksiyon yapılan bölgede yanma ve enjeksiyon ağrısı olabiliyor. Ancak bu şikayetler kısa sürede, hızla kayboluyor.
Profesyonel sporcuların kas yaralanmalarının ardından yeniden spora dönebileceği süre büyük önem taşıyor. Bölgeye erken dönem PRP uygulaması yapılması bu süreyi belirgin oranda azaltıyor.
Tıbbın başka alanlarından da kullanılabiliyor mu?
Günümüzde ortopedi ve dermatoloji dışında; fizik tedavi ve rehabilitasyon kliniklerinde, estetik ve plastik cerrahide, nörolojide ve diş hekimliği uygulamalarında PRP’den sıkça yararlanılıyor.